ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದ ತ್ರಿಕುಟೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ

Team Udayavani, May 23, 2021, 10:15 AM IST

ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗದಗ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿರುವ ಸುಂದರ ಶಿವ ದೇವಸ್ಥಾನ. ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಗದಗ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ಗದಗದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸಿತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಿಕುಟೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವೂ ಒಂದು. ಒಂದು ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರು ಈಶ್ವರ ಲಿಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತ್ರಿಕುಟೇಶ್ವರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.

ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 1050 ರಿಂದ 1200 ರವರೆಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಜಕಣಾಚಾರಿ ಇದನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯವು ಮೂರು ಶಿವಲಿಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಬ್ರಹ್ಮ, ಶಿವ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ದೇವಾಲಯವು ಸರಸ್ವತಿ ದೇವತೆಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಿಕವಾಗಿ ಕೆತ್ತಿದ ಗೋಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ತಂಭಗಳು, ಸುಂದರವಾದ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗೋಡೆ ಫಲಕಗಳು, ಮತ್ತು ಕಲ್ಲುಬಣ್ಣದ ತೆರೆಗಳು ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿಸಿವೆ.

ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯವು ಮೂರು ಲಿಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಶೋಚನೀಯ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ಸರಸ್ವತಿ ವಿಗ್ರಹವು ವಿಧ್ವಂಸಕರಿಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮುರಿದು ಹೋದರೂ, ಪ್ರತಿಮೆಯು ಇನ್ನೂ ಗಮನಾರ್ಹವಾದುದು. ಪಕ್ಕದ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, ಸರಸ್ವತಿ, ಗಾಯತ್ರಿ ಮತ್ತು ಶಾರದಾರಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಮೂರು ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ.

ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಸರಸ್ವತಿ ದೇವಿಯ  ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ವಿಗ್ರಹವಿರುವ ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯವಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕಲ್ಯಾಣ ಚಾಲುಕ್ಯನ್ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಅದರ ಕೆತ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ತಂಭಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ; ಕಲ್ಯಾಣ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಸ್ತಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅಲಂಕೃತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಈಶ್ವರನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾದ ಚಾಲುಕ್ಯರ ನಂತರದ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪ ಶಿಥಿಲವಾಗಿರುವ ರಾಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಸುಮಾರು 11 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಕಲ್ಮೇಶ್ವರ ಎಂಬ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯವು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಬೆಟಗೇರಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ತಲುಪುದು ಹೇಗೆ ?

ಗದಗಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವೆಂದರೆ 64 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ. ಗದಗ ನಗರಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವೆಂದರೆ 128 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಬೆಳಗಾವಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಾಂಬ್ರಾ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ಆಗಿದೆ.

ಹತ್ತಿರದ ರೇಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣವೆಂದರೆ ಗದಗ ಹಾಗೂ ಬಳಗಾನೂರು.

ಗದಗದಲ್ಲಿರುವ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ನೀವು ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ, ಬಸ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನಿಮ್ಮ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರದೇಶವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಬಸ್ ಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ನೀವು ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನೀವು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಮ್ಯಾಪ್ ಮಾಡಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಆಂತರಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು ವಿರಳವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ನೀವು ಸರಿಯಾದ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ನೀವು ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಬಯಸುವ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದರೆ ಅದು ಸಾಕಷ್ಟು ತೊಂದರೆದಾಯಕವಾಗಿದೆ.