Arthritis: ಸಂಧಿವಾತದ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿಯ ಪಾತ್ರ

Team Udayavani, Sep 3, 2023, 8:58 AM IST

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸೆಪ್ಟಂಬರ್‌ 8ರಂದು ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿ ವಿಶ್ವ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿಸ್ಟ್‌ಗಳು ಜನರಿಗೆ ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಹಿಸುವ ನಿರ್ಣಯಕ ಪಾತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಈ ವರ್ಷದ ವಿಶ್ವ ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿ ದಿನದ ಗಮನವು ಸಂಧಿವಾತವಾಗಿದೆ. ಸಂಧಿವಾತವನ್ನು ತೀವ್ರ ಅಥವಾ ದೀರ್ಘ‌ಕಾಲದ ಗಂಟು ಉರಿಯೂತ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಧಿವಾತ ವಿವಿಧ ರೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 1.3 ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹದಿಹರೆಯದವರು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳ ಸಹಿತ ಎಲ್ಲ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ದೃಢತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.

ಸಂಧಿವಾತವು ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಹಾಗೂ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಠಿನಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜೀವನವನ್ನು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿಸಬಹುದು. ಇದು ಜನರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ವಿರಾಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.

ಸಂಧಿವಾತದಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿಧಗಳಿವೆ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧಗಳು ಯಾವುದೆಂದರೆ :

„ ಅಸ್ತಿ ಸಂಧಿವಾತ

„ ರುಮಟಾಯ್ಡ್‌ ಸಂಧಿವಾತ

„ ಸ್ಪಾಂಡಿಲೋ ಆರ್ಥರೈಟಿಸ್‌

„ ಗೌಟ್‌

„ ಜುವೆನೈಲ್‌ ಇಡಿಯೋಪಥಿಕ್‌ ಸಂಧಿವಾತ

ಸಂಧಿವಾತ ಲಕ್ಷಣವಿರುವ ಹಲವಾರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹಾಗೂ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಲು ಸಿಗುವಂತಹ ಕಾಯಿಲೆ ರುಮಟಾಯ್ಡ್‌ ಸಂಧಿವಾತ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೈ, ಮಣಿಕಟ್ಟು, ಭುಜ, ಮೊಣಕೈ, ಮೊಣಕಾಲು ಮತ್ತು ಪಾದಗಳ ಕೀಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ರುಮಟಾಯ್ಡ್‌ ಸಂಧಿವಾತ ಯಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ?

ನೀವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವುದಾದರೂ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಸಂಧಿವಾತ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ:

„ ವಯಸ್ಸು: ಇದು ಯಾವುದೇ ವಯಸ್ಕರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು, ಆದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 40ರಿಂದ 60 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.

„ ಲಿಂಗ: ಈ ರೋಗವು ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಸುಮಾರು ಎರಡರಿಂದ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

„ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಇತಿಹಾಸ: ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು ಸಂಧಿವಾತ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ನಿಮಗೆ ಸಂಧಿವಾತ ಬರುವ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.

„ ಧೂಮಪಾನ: ದೀರ್ಘ‌ಕಾಲದವರೆಗೆ ಧೂಮಪಾನ ಮಾಡುವ ಜನರು ರುಮಟಾಯ್ಡ್‌ಸಂಧಿವಾತವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

„ ಕೊಬ್ಬಿನಂಶ: ಇದು ಜಾಸ್ತಿ ಇರುವವರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯಿಲೆಯ ಅಪಾಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಸಂಧಿವಾತ ಮತ್ತು ಇತರ ಉರಿಯೂತದ ಕೀಲುಗಳ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರು, ಹೃದಯರಕ್ತನಾಳದ ಕಾಯಿಲೆಯ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕೂಡ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.

ಸಂಧಿವಾತವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖನ್ನತೆ ಅಥವಾ ಆತಂಕವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಆದುದರಿಂದ ಸರಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ವಿಧಾನದಿಂದ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬದುಕಬಹುದು.

ಸಂಧಿವಾತಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಶಾಶ್ವತ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲವಾದರೂ ಔಷಧ, ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು,ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಂತಹ ಆರಂಭಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಜಂಟಿ ಹಾನಿ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಂಧಿವಾತದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು

ಸಂಧಿವಾತದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ವಾರದಿಂದ ವಾರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಬಹುದು ಹಾಗೂ ಇದರ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಇವುಗಳಾಗಿವೆ: –

ನೋವು, ಊತ, ಬಲಹೀನತೆ, ಚರ್ಮ ಕೆಂಪಾಗುವಿಕೆ ಹಾಗು ಬಿಗಿತ. ಕೆಲವು ವಿಧದ ಸಂಧಿವಾತದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ನಿಮ್ಮ ಕೀಲುಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸದೆ ಬೇರೆ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಬಹುದು. ಅವು ಯಾವುದೆಂದರೆ ವ್ಯಾಪಕ ನೋವು, ತೀವ್ರ ಆಯಾಸ, ಚರ್ಮ ತುರಿಕೆ, ಬೆರಳುಗಳ ಉಗುರಿನ ಬದಲಾವಣೆ, ಜ್ವರ ಹಾಗು ತೂಕ ಇಳಿಕೆ.

ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿಯಿಂದ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮವೇನು?

ನೀವು ಸಂಧಿವಾತವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವುದು ಮತ್ತು ನಡೆದಾಡುವುದು ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಿ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರಲು ಹಾಗೂ ನಿಮ್ಮ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಇತರ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುಗರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ನಿಮಗೆ ಮುಖ್ಯವಾದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ:

„ ನಿಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವ್ಯಾಯಾಮ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು

„ ನಿಮ್ಮ ಶಕ್ತಿ, ತ್ರಾಣ, ಚಲನಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು

„ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಯ ನಡುವಿನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

„ ಸಹಾಯಕವಾಗುವ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

„ ನೋವು, ಊತ ಮತ್ತು ಬಿಗಿತವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕೌಶಲವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.

„ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಕೀಲುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಸಲಹೆಗಳು

„ ನೋವಿನ ಹಂತಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ.

„ 2 ಗಂಟೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ನೋವು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ.

„ ನೋವಿನ ಅಥವಾ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಕೀಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಹೇರುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.

„ ಬಳಲಿಕೆಯ ಮೊದಲು ವಿಶ್ರಾಂತಿ.

„ ಆಗಾಗ ಸಣ್ಣ ವಿರಾಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.

„ ದೀರ್ಘ‌ಕಾಲ ಒಂದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.

„ಎತ್ತಲು ಅಥವಾ ತಳ್ಳಲು ಬೆರಳುಗಳಿಗಿಂತ ಅಂಗೈಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.

„ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯುವ ಪರ್ಸ್‌ ಬದಲಿಗೆ ಬೆನ್ನುಹೊರೆಯನ್ನು ಒಯ್ಯಿರಿ.

„ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ಕೈಗಳ ಬದಲು ದೇಹದ ಸಹಾಯ ತೆರೆಯಿರಿ.

ವ್ಯಾಯಾಮದ ವಿಧಗಳು

ದೈಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಯಾಮವು ಕೀಲುಗಳನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಚಲನಶೀಲವಾಗಿರಲು ಮತ್ತು ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಈ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಿರುವ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ನೀವು ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು:

„ ಸ್ಟ್ರೆಚ್ಚಿಂಗ್‌ – ಸ್ಟ್ರೆಚ್ಚಿಂಗ್‌ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಕೀಲುಗಳು ಸಡಿಲುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

„ ಚಲನಶೀಲತೆಯ ವ್ಯಾಯಾಮ– ವಾಕಿಂಗ್‌ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಭಾವದ ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಏರೋಬಿಕ್‌ ಕಂಡೀಷನಿಂಗ್‌, ಗಂಟಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

„ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ವ್ಯಾಯಾಮ: ನಿಮ್ಮ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಬಲವಾದಷ್ಟು ನೀವು ಹೆಚ್ಚು ತೂಕ ಅಥವಾ ಭಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಹಾಗೂ ಇದರಿಂದಾಗಿ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಕೀಲುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಬಹುದು.

„ ಏರೋಬಿಕ್‌ ವ್ಯಾಯಾಮ : ಏರೋಬಿಕ್‌ ವ್ಯಾಯಾಮ ಸಂಧಿವಾತ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಈ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ , ನೋವು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಏರೋಬಿಕ್‌ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ವಾಕಿಂಗ್‌, ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌, ಈಜು.

„ ಸಮತೋಲನ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು: ವಯಸ್ಸಾದವರಲ್ಲಿ ಬೀಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಗಾಯವಾಗುವುದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರಿಂದ ಸಮತೋಲನ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಅಂತಹ ಗಾಯಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ರುಮಟಾಯ್ಡ್‌ ಸಂಧಿವಾತವು ಸರಿ ಸುಮಾರು ಶೇ. 90 ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಗಳ ವಿರೂಪಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದರಿಂದ ಕೈಗಳ ವ್ಯಾಯಾಮವು ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶವಾಗಿದೆ.

ಕೈಗಳ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಗುರಿ ಹೀಗಿದೆ:

„ ಕೈಯ ಸ್ನಾಯುಗಳ ಬಲ ಮತ್ತು ಚಲನೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು

„ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯುವ, ಹಿಸುಕುವ ಮತ್ತು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಕೈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು

-ಅನುಪಮಾ ಪ್ರಭು ಬಿ.

ಅಸಿಸ್ಟೆಂಟ್‌ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌, ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿವಿಭಾಗ, ಎಂಸಿಎಚ್‌ಪಿ, ಮಾಹೆ, ಮಣಿಪಾಲ

-ಮಧುಶ್ರೀ, ಗ್ರೀಷ್ಮಾ ಶೆಟ್ಟಿ

ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು

ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿ ವಿಭಾಗ, ಎಂಸಿಎಚ್‌ಪಿ, ಮಾಹೆ, ಮಣಿಪಾಲ

(ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿರುವ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ: ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು,ಫಿಸಿಯೋಥೆರಪಿವಿಭಾಗ, ಕೆಎಂಸಿ, ಮಂಗಳೂರು)